Ημέρα πρώτη
Ανήμερα του 15αυγουστου πήραμε τον δρόμο για το δεύτερο τόπο διαμονής μας στη Μάλτα, τη Βαλέτα. Η Βαλέτα είναι η μικρή, προστατευόμενη από την UNESCO – ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς – πρωτεύουσα της Μάλτας και αντικειμενικά έχει τη δική της ξεχωριστή, ομορφιά κι αξία. Μείναμε σ’ ένα όμορφο στούντιο στο κέντρο της πόλης και είχαμε άπειρο χρόνο για κοντινές και πιο μακρινές εξερευνήσεις, εντός κι εκτός Βαλέτας.
Με το που αφήσαμε τα πράγματα μας στο κατάλυμα που είχαμε νοικιάσει κατευθυνθήκαμε προς τον σταθμό των λεωφορείων στην άκρη της Βαλέτας (δύσκολα τον χάνετε αφού τα περισσότερα λεωφορεία ξεκινούν και τελειώνουν τα δρομολόγια τους εκεί) για να φύγουμε για Μόστα.
Η Μόστα είναι μια αρκετά γνωστή πόλη της Μάλτας, περίπου μισή ώρα μακριά από τη Βαλέτα εάν πάρετε λεωφορείο. Εκείνη την ημέρα είχε την τιμητική της μαζί με άλλες έξι πόλεις της Μάλτας (επτά στο σύνολο) εξαιτίας της γιορτής του Δεκαπενταύγουστου. Δεν το γνωρίζαμε εξ αρχής αλλά μάθαμε εκεί πως ήμασταν ιδιαίτερα τυχεροί που επισκεφτήκαμε τη Μάλτα τον Δεκαπενταύγουστο καθώς οι Μαλτέζοι γιορτάζουν αυτή τη μέρα με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια. Πέρα από επίσημη αργία, είναι και μια μέρα χαράς κι ευγνωμοσύνης των Μαλτέζων προς την Παναγία, καθώς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν το νησί είχε ξεμείνει από τρόφιμα και οι Μαλτέζοι βρίσκονταν σε κατάσταση εξαθλίωσης είδαν ένα μισοβυθισμένο φορτηγό-πλοίο να φτάνει με τρόφιμα στο λιμάνι. Το πλοίο αυτό είχε φτάσει ανήμερα 15 Αυγούστου, άρα καταλαβαίνετε γιατί οι Μαλτέζοι γιορτάζουν τόσο πολύ την ημέρα της Παναγίας!
Φτάνοντας λοιπόν στη Μόστα, ξέραμε από τις προηγούμενες μέρες πως το σημείο στο οποίο έπρεπε οπωσδήποτε να βρεθούμε – στο οποίο γινόταν και το βασικό “πανηγύρι” – ήταν η περιοχή Rotunda, στην οποία βρίσκεται ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία της Μάλτας. Η Ροτόντα της Μόστα έχει καταγραφεί ως ο τρίτος μεγαλύτερος τρούλος του πλανήτη χωρίς υποστήριξη. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα τεράστιο, επιβλητικό κτίσμα (συνδυασμό Παρθενώνα κι Αγίας Σοφιάς, το αποκάλεσα) το οποίο δεν έχει καθόλου υποστηρικτικές κολώνες στο κέντρο του ναού, όπως ίσως άλλες ανάλογες ρωμαιοκαθολικές εκκλησίες. Τολμώ να πω πως τόσο πολύ δεν εντυπωσιάστηκα με ρωμαιοκαθολικούς ναούς, ούτε όταν πήγα στο Βατικανό. Αξίζει η επίσκεψη σας στη Μόστα μόνο και μόνο για να μπείτε μέσα σ’ αυτό τον ναό.
Έξω από την Ροτόντα της Μόστα το πάρτυ καλά κρατούσε με κόσμο να τραγουδάει, να χορεύει, να σκάει κροτίδες και πυροτεχνήματα, με κομφετί και χρωματιστά αξεσουάρ. Μια αντικειμενικά μεγάλη γιορτή εξελισσόταν σε κεντρικούς δρόμους της πόλης η οποία είχε έκταση μερικά τετράγωνα, ενώ τριγύρω άνθρωποι λίγο έως πολύ μεθυσμένοι με μπύρες Cisk ανά χείρας, χαμογελούσαν και χαίρονταν την ηλιόλουστη μέρα και την πανηγυρική ατμόσφαιρα. Μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι ήταν ο πιο χαρούμενος, πανηγυρικός Δεκαπενταύγουστος που έχω βιώσει στη ζωή μου κι από εδώ και στο εξής θα συστήνω σε όσους με ρωτάνε, να πάνε Μάλτα τον Δεκαπενταύγουστο μόνο και μόνο γι’ αυτό το πολύ γιορτινό κλίμα.
Πριν φύγουμε από τη Μόστα καθίσαμε για να φάμε ένα φτηνό αλλά νόστιμο burger στον Ποδοσφαιρικό Σύλλογο της Μόστα. Μην ρωτάτε τι και πώς, προέκυψε κάπως ξαφνικά, εκεί που περπατούσαμε και περνούσαμε απ’ έξω. Ήμασταν εγώ, ο άντρας μου και δέκα φίλαθλοι με τις οικογένειες και τα παιδιά τους. Δεν μας ρώτησαν τίποτα, εμείς απλά παραγγείλαμε, φάγαμε, πληρώσαμε και φύγαμε. Παρ’ όλα αυτά είχε πολλή πλάκα και τράβηξα μερικές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες από έναν χώρο με μακρά ιστορία, απ’ όσο κατάλαβα!
Στο δρόμο για τη στάση του λεωφορείου που θα μας επέστρεφε στη Βαλέτα, ψωνίσαμε από πλανόδιους μικροπωλητές ένα μεγάλο ζαχαρωτό, με γεύση βανίλια και φιστίκι (κυκλοφορούσαν πολλά τέτοια στη Μάλτα). Μοιάζει στην όψη με μαντολάτο, αλλά είναι αρκετά ζαχαρώδες και γίνεται εύκολα θρύμματα. Για όσους/ες αγαπούν τη ζάχαρη και ειδικά τα ζαχαρωτά, αυτό είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση. Θα το βρείτε και σε άλλες γεύσεις πέρα από βανίλια και φιστίκι, π.χ. σοκολάτα, φράουλα κλπ.
Ημέρα δεύτερη
Τη δεύτερη μέρα είχαμε κανονίσει να αφιερώσουμε όλη τη μέρα μας στο να γνωρίσουμε τη Βαλέτα. Πήραμε δυνάμεις τρώγοντας τα πρωινά μας τοστ και πίνοντας παγωμένο καφέ στο San Jiovanni και ξεκινήσαμε το περπάτημα.
Ουσιαστικά, όλη η μέρα μας πέρασε με το να κάνουμε βόλτες, να σταματάμε για ξεκούραση, να σταματάμε να πιούμε κάτι δροσιστικό (άτιμη, ανυπόφορη ζέστη!) και μετά να συνεχίζουμε για να φέρουμε ένα γύρο την μικρή χερσόνησο της Βαλέτας και να δούμε τα πάμπολλα όμορφα και διατηρητέα μέσα σ’ αυτήν. Δύσκολα ξεχώρισα στενά και σημεία, είναι πραγματικά τόσα πολλά μέσα σε τόσο μικρή απόσταση. Τόσα μουσεία, τόσα μνημεία, τόσα όμορφα μέρη για να φάει, να πιει κανείς και να ρεμβάσει. Προσπαθήστε να κάνετε τον κύκλο όλης της πόλης, ούτε μισό βήμα δεν είναι περιττό μες τη Βαλέτα!
Εμείς από μουσεία επιλέξαμε δύο: Το Postal Museum (ένα πρωτότυπο μουσείο αφιερωμένο στην ιστορία της αλληλογραφίας και του ταχυδρομείου στη Μάλτα) και τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη (Saint John’s Co-Cathedral), ο οποίος παρά το ακριβό εισιτήριο του αξίζει μια επίσκεψη λόγω της μεγαλοπρέπειας του εσωτερικά (εάν βέβαια επισκεφτείτε τον Ναό κατά τη διάρκεια του εσπερινού, δεν πληρώνετε εισιτήριο).
Ένα σημείο που ξεχώρισα στη βόλτα μας ήταν το άγαλμα του Antonio Sciortino, ακριβώς αριστερά από τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη. Καλώς ή κακώς αυτό το άγαλμα κέρδισε την προσοχή μου, όχι για την κομψότητα του ή το θέμα που αναπαριστούσε, αλλά γιατί πάνω σ’ αυτό βρίσκονταν πανό με τη φωτογραφία της πολύ γνωστής – και πρόσφατα δολοφονημένης – Μαλτέζας δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia. Μετά την αποτρόπαια δολοφονία της το 2017, όπου την ανατινάξανε βάζοντας βόμβα μέσα στο αμάξι της, πολλοί είναι αυτοί με πρώτο και καλύτερο τον γιο της που ζητούν δικαίωση για τον θάνατο μιας γυναίκας που προσέφερε τα μέγιστα στη δημοσιογραφία της Μάλτας και κυριολεκτικά εκτελέστηκε γιατί είχε ξεσκεπάσει ουκ ολίγα πολιτικά σκάνδαλα. Περισσότερα για την αξιοθαύμαστη πορεία αυτής της θαρραλέας γυναίκας με την τραγική κατάληξη μπορείτε να διαβάσετε σε άπειρα άρθρα στο διαδίκτυο.
Για ‘μένα ίσως το ωραιότερο και πιο γραφικό σημείο όλης της Βαλέτας με αντικειμενικά υπέροχη θέα για να αγναντεύει κανείς ατελείωτα ήταν οι κήποι Barrakka και πιο συγκεκριμένοι οι Upper Barrakka Gardens. Πρόκειται για ένα τεράστιο μεσαιωνικό μπαλκόνι πραγματικά ικανό να σας ταξιδέψει σε άλλη εποχή! Καθίστε με την ησυχία σας και ρεμβάστε!
Το βράδυ εκείνο μας βρήκε να τρώμε σ’ ένα μαγικό μέρος, στο μακράν αγαπημένο μου εστιατόριο της Βαλέτας. Πρόκειται για το Legligin, μια πραγματική μαγαζάρα – αν και όχι ιδιαίτερα μεγάλου μεγέθους μαγαζί. Το λατρέψαμε τόσο για την ποιότητα όσων φάγαμε και ήπιαμε, όσο και για την ιδιαίτερη εξυπηρέτηση κι επαφή που είχαμε με το προσωπικό του μαγαζιού. Εδώ θα διαλέξετε απλά το κρασί σας, το οποίο θα είναι σίγουρα ιδιαίτερο, ενώ θα αφήσετε το μενού να το διαμορφώσουν οι υπεύθυνοι μάγειρες του μαγαζιού με βάση τις διατροφικές σας συνήθειες. Αυτή την εμπειρία δεν πρέπει να τη χάσετε με τίποτα και ξέρετε ότι στο θέμα φαγητό σπανίως θα υπερβάλλω!
Ημέρα τρίτη
Η επόμενη μέρα μας βρήκε να παίρνουμε πρωινό στο μαγαζί που όλοι περνάνε για “το καλύτερο πρωινό της Βαλέτας”, το Cafe Jubilee. Πραγματικά, ήταν όλα πεντανόστιμα, από το English breakfast που ζήτησε ο άντρας μου, μέχρι το ολόφρεσκο bagel με ζαμπόν και κασέρι και την αχνιστή βάφλα που ζήτησα εγώ. Η δε ζεστή σοκολάτα τους ήταν τόσο πηχτή και νόστιμη που ήθελε πολλή ώρα και αρκετό ανακάτεμα για να τελειώσει!
Το πρόγραμμα μας εκείνη τη μέρα μας οδηγούσε εκτός Βαλέτας, στην μεσαιωνική Mdina, την ιστορική πρωτεύουσα της Μάλτας, έως και τον μεσαίωνα, όταν τη θέση της πήρε η πιο μοντέρνα αρχιτεκτονικά Βαλέτα.
Αφιερώστε πολύ χρόνο να γυρίσετε όλα τα στενά της παλιάς πόλης, είναι πραγματικά πολύ εντυπωσιακά, ενώ έχετε πολλά και διάφορα να δείτε εντός αυτής. Πρώτο και πολύ ενδιαφέρον είναι το “Μουσείο Βασανιστηρίων” (Mdina Dungeons), μέσα από το οποίο διαφαίνεται μια πιο σκοτεινή πλευρά της Μάλτας, αυτή της χώρας των εξόριστων και των εγκληματιών που στέλνονταν από κάθε πλευρά της Ευρώπης στο νησί για να φυλακιστούν και να βασανιστούν. Σας προειδοποιώ πως είναι ένα μουσείο μόνο για καλά προετοιμασμένους επισκέπτες και φυσικά μόνο για ενήλικες!
Επίσης, μια επίσκεψη εντός της παλιάς πόλης αξίζει τόσο ο επιβλητικός Ναός του Αγίου Παύλου (Saint Paul’s Cathedral) όσο και το εκκλησιαστικό μουσείο ακριβώς δίπλα του (τα βλέπετε και τα δύο μ’ ένα εισιτήριο), ενώ αν έχετε χρόνο να περάσετε εκτός της παλιάς πόλης μπορείτε να περπατήσετε περίπου 1 χιλιόμετρο μακριά εκεί που αρχίζει η περιοχή Rabat και θα εντοπίσετε τις γνωστές Κατακόμβες του Αποστόλου Παύλου.
Ημέρα τέταρτη
Την τελευταία μας μέρα στη Μάλτα επιλέξαμε να κάνουμε την ημερήσια κρουαζιέρα στα δυο μικρά νησιά της Μάλτας, το Gozo και το Comino. Γενικότερα αυτή την κρουαζιέρα στη Μάλτα, δύσκολα την χάνει όποιος θέλει να έχει μια πιο σφαιρική άποψη της χώρας.
Εμείς επιλέξαμε να σαλπάρουμε με την εταιρεία Hornblower Cruises η οποία είχε ιδιαίτερα υψηλή βαθμολογία στο διαδίκτυο αλλά και αναλυτικές πληροφορίες για το ταξίδι. Η μόνη ιδιαιτερότητα της αναχώρησης μας είχε να κάνει με το “ραντεβού” που μας έδωσε η εταιρεία στο λιμάνι της πόλης Bugibba, βόρεια της Μάλτας. Η εταιρεία σου έδινε τη δυνατότητα να σε παραλάβει από το ξενοδοχείο σου για να σε φέρει στο λιμάνι αλλά εμείς μπορέσαμε να φτάσουμε χωρίς ιδιαίτερο κόπο στο σημείο συνάντησης χρησιμοποιώντας το λεωφορείο της γραμμής.
Ξεκινήσαμε στις 10 το πρωί και πολύ γρήγορα βρεθήκαμε στο νησάκι Comino όπου κάναμε την πρώτη μας στάση στη γνωστή παραλία “Blue Lagoon” (Γαλάζια Λίμνη), για μερικές βουτιές. Είχαμε 1,5 ώρα στη διάθεση μας είτε για να εξερευνήσουμε το νησί, είτε για να βρεθούμε στην παραλία για μια βουτιά στα σμαραγδένια νερά, είτε για να επιλέξουμε να βουτάμε και να επιστρέφουμε στο πλοίο (μεγάλη διευκόλυνση αυτή η τρίτη επιλογή, ειδικά με τον άπειρο κόσμο που μαζεύει η συγκεκριμένη παραλία!). Εμείς αποφασίσαμε να βγούμε από το πλοίο και μετά από μια προσεκτική έρευνα βρήκαμε ένα βραχάκι να αφήσουμε τα πράγματα μας (μεγάλη τύχη, πιστέψτε με!) και να κολυμπήσουμε για περίπου 45 λεπτά στα πιο όμορφα νερά που είδα το φετινό καλοκαίρι! Στη συνέχεια αφήσαμε την ξεχειλισμένη από κόσμο παραλία και επιστρέψαμε στο μικρό πλοίο μας όπου εγώ τόλμησα μια βουτιά μέσω της νεροτσουλήθρας (γιατί μένουμε πάντα παλιμπαιδίζοντες ενήλικες!) κι έπειτα έκατσα στ’ αυγά μου να στεγνώσω λίγο, καθώς άμεσα σαλπάραμε για το μεγαλύτερο νησί, το Gozo.
Περίπου 15 λεπτά μετά δέναμε στο λιμάνι του Gozo όπου μας παραλαμβάνανε οχήματα και χωρίζοντας μας σε ομάδες των 6-8 ατόμων μας γυρνούσαν 3 ώρες σε σημαντικά σημεία του νησιού.
Πρώτη στάση κάναμε στην πρωτεύουσα του νησιού, τη Victoria, για να επισκεφτούμε την περίφημη Cittadella, το μεσαιωνικό κάστρο της πόλης το οποίο προσφέρει μια καταπληκτική θέα και όμορφα μνημεία να επισκεφτεί κανείς στο εσωτερικό του. Αξίζει μια γρήγορη βόλτα εντός των τειχών του, ενώ αν κουραστείτε ή βαρεθείτε μπορείτε να κατηφορίσετε στην κοντινή, κεντρική πλατείας της πόλης για να καθίσετε κάπου για ένα διάλειμμα ή να επισκεφτείτε το τοπικό παζάρι με τα αμέτρητα και πολύ ενδιαφέροντα τουριστικά είδη.
Δεύτερη στάση κάναμε στον πανέμορφο ναό Ta’ Pinu, ο οποίος φημίζεται μεταξύ άλλων για τις υπέροχες τοιχογραφίες του και για τον πολύ εντυπωσιακό προαύλιο χώρο του.
Από τον οδηγό μας μάθαμε πως η μεγαλύτερη εκκλησία του Gozo ήταν η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη (Saint John’s The Baptist Church) και μας είπε με καμάρι πως βρισκόταν στο χωριό του. Η ιδιαιτερότητα αυτού του ναού είναι πως χτίστηκε μια δεύτερη μεγαλύτερη εκκλησία πάνω από την πρώτη. Η τελευταία σιγά-σιγά μετακινήθηκε κομμάτι-κομμάτι εκτός της καινούριας. Πρόκειται αντικειμενικά για ένα εντυπωσιακό κτίσμα με φημισμένο καμπαναριό και υπέροχη θέα από ψηλά! Δυστυχώς, δεν είχαμε τον χρόνο να κάνουμε μεγάλη στάση, καθώς ήταν εντελώς εκτός προγράμματος η επίσκεψη μας σ’ αυτήν, αλλά ο οδηγός που με συμπάθησε (ίσως γιατί ήμουν η μόνη διαβασμένη του γκρουπ που έκανε ερωτήσεις!) με άφησε να μπω για λίγα λεπτά στον ναό και να βγάλω μερικές φωτογραφίες.
Τελευταία στάση πριν αναχωρήσουμε από το νησί κάναμε στην όμορφη κλειστή παραλία της Dwejra, όπου απολαύσαμε το μπάνιο στις όμορφες σπηλιές και στα παγωμένα αλλά πεντακάθαρα νερά. Είναι πολύ γραφικό σημείο του νησιού, το οποίο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για όσους αγαπούν τις οργανωμένες καταδύσεις.
Πριν την επιστροφή μας στο λιμάνι της Bugibba, κάναμε 2-3 στάσεις με το πλοίο μας σε κάποια όμορφα σπήλαια του Comino κι ακούγαμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες από τον καπετάνιο μας για τη γραφικότητα και την ιδιορρυθμία του καθενός απ’ αυτά.
Το τελευταίο μας βράδυ στη Βαλέτα δειπνήσαμε στο εστιατόριο “64-Gun”. Δεν είχαμε στο νου μας να το πάμε σε τόσο γκουρμέ κατάσταση, αλλά αν σας πούμε ότι ήταν το μοναδικό στη γειτονιά μας το οποίο σέρβιρε πλήρες γεύμα την ώρα που βγήκαμε έξω για δείπνο, θα μας πιστέψετε;
Παρά τις αντικειμενικά τσιμπημένες τιμές του, το φαγητό άξιζε και με το παραπάνω καθώς και η όλη περιποίηση του προσωπικού! Μόνο που ο σερβιτόρος ήρθε κι επέμενε να τοποθετήσει ο ίδιος τις πετσέτες φαγητού στα πόδια μας, έφτανε για να καταλάβουμε πολλά από τα παρακάτω!
Εδώ έφαγα ένα εξαιρετικό φιλέτο από κρέας γαϊδάρου (ω, ναι!) το οποίο μου φάνηκε λιπαρό σαν χοιρινό, πιο σκληρό αλλά πολύ νόστιμο. Εξαιρετικά μαλακό και γευστικό ήταν και το καλαμάρι που παρήγγειλε ο άντρας μου ενώ το τοπικό κρασί που δοκιμάσαμε και μας άρεσε με το φαγητό μας ήταν το Bel -Syrah of Malta.
Λίγες ώρες μετά, ξημερώματα Κυριακής φεύγαμε προς την κεντρική πλατεία της εισόδου της Βαλέτας για να πάρουμε ταξί που θα μας πήγαινε στο αεροδρόμιο. Στο δρόμο τράβηξα ίσως μερικές από τις ωραιότερες φωτογραφίες του ταξιδιού, καθώς η Βαλέτα ήταν άδεια από κόσμο, ακόμη νυχτερινή, με τα πρώτα φώτα της ημέρας να χρωματίζουν ανεπαίσθητα τον ουρανό. Δε θα μπορούσαμε να αποχαιρετίσουμε καλύτερα αυτή την όμορφη μεσογειακή χώρα!
