“Το γυάλινο Θηριοτροφείο” του Τενεσί Ουίλιαμς

Ένας από τους αδιαμφισβήτητα σπουδαίους εκπροσώπους του εξπρεσιονιστικού, ψυχογραφικού αμερικάνικου δράματος είναι ο Τενεσί Ουίλιαμς. Τα έργα του είναι γεμάτα λυρισμό και πολυσήμαντα. Οι σκηνοθετικές του οδηγίες προσθέτουν σημαντικές πινελιές στη δομή, κάνοντας ξεκάθαρες τις σημαντικές ενότητες και στιγμές των έργων του στους θεατές. Ο χειρισμός του αναφορικά με τις λέξεις είναι σοφά μελετημένος και με οικονομία δοσμένος: Μέσα σε λίγες φράσεις, περιγράφεται ένας ολόκληρος κόσμος, με τις πολύπλοκες σχέσεις και τις σύνθετες καταστάσεις που βιώνουν οι άνθρωποι του.

“Το γυάλινο θηριοτροφείο” ή αλλιώς “Γυάλινος κόσμος” έχει ως επίκεντρο την καθημερινή ζωή μιας μικροαστικής αμερικάνικης οικογένειας στα μέσα του 20ου αιώνα. Αυτοβιογραφικό έργο, αφού ο γιος και αφηγητής του έργου, φαίνεται να είναι ο “συγγραφέας” της ιστορίας, αυτός που είχε ανάγκη να μοιραστεί τα όσα έζησε και τα όσα επέλεξε να “αφήσει”.

Μια σπουδαία προσπάθεια να θυμηθεί ένας γιος κι αδελφός το σπίτι του. Οι μνήμες που όσο υποκειμενικές κι αν είναι, έχουν τη δική τους αξία στην αναγνώριση και την αφήγηση μιας σημαντικής οικογενειακής ιστορίας. Μέσα απ’ αυτές τις μνήμες κατορθώνεται απ’ το συγγραφέα η σκιαγράφηση της μοίρας ενός οικογενειακού συστήματος που για χρόνια ανέπνεε επιβαρυμένο από τα προβλήματα του, ελπίζοντας πως θα ξημερώσουν μέρες πιο όμορφες, πιο υγιείς γι΄ αυτό. Η ελπίδα θα πρέπει αναγκαστικά να έρθει απ’ έξω προς τα μέσα, όμως δεν αρκεί αν το ίδιο το σύστημα ή κομμάτι αυτού δε θελήσει να σπάσει τον άρρωστο κύκλο, την αέναη δυστυχία και μιζέρια.

Όταν είμαστε μέρος μιας κατάστασης δε μπορούμε να δούμε καθαρά τι συμβαίνει, είτε καλό, είτε κακό. Είναι σαν να βρισκόμαστε μέσα σ’ ένα δωμάτιο και να πασχίζουμε ταυτόχρονα να κοιτάξουμε και τις τέσσερις γωνίες του. Αργά ή γρήγορα συνειδητοποιούμε πως αυτό είναι αδύνατον. Μόνο αν βγούμε μέσα απ’ αυτό το δωμάτιο και το κοιτάξουμε από απόσταση ή από κάπου ψηλά θα μπορέσουμε να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά, πιο ολοκληρωμένα. Και τότε, θα δούμε πού βρίσκονταν οι άλλοι μες το δωμάτιο και πού βρισκόμασταν εμείς όλα αυτά τα χρόνια.