Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή – Rainer Maria Rilke

Σε μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη, αυτό το βιβλίο είναι μια συλλογή επιστολών του συγγραφέα Rainer Maria Rilke προς έναν νεαρό επίδοξο ποιητή, ο οποίος έρχεται σε επαφή μαζί του ζητώντας τη γνώμη του για τους στίχους που γράφει.

Μέσα στις λιγοστές επιστολές που στέλνονται σποραδικά από τον συγγραφέα προς τον νεαρό ποιητή διαφαίνονται πεποιθήσεις και αξίες πάνω στις οποίες βάσισε ο Rainer Maria Rilke την κοσμοθεωρία του κι εντέλει τον τρόπο ζωής του.

Κεντρικές θεματικές των επιστολών που γράφει ο συγγραφέας είναι η Μοναξιά – η απομάκρυνση από τους άλλους αλλά και η ανακάλυψη της χρησιμότητας της βαθύτερης υπαρξιακής μοναξιάς – η Υπομονή, η ανακάλυψη του Εαυτού κι εντέλει του Κόσμου, ο υπερβατικός Έρωτας που ενώνει ανθρώπους και όχι φύλα και τόσα άλλα.

Μέσα σε περίπου 100 σελίδες ο Rainer Maria Rilke θαρρείς και γράφει σχεδόν για όλες τις μεγάλες Αλήθειες της ζωής, ειδικά για αυτές που ακόμα είναι μυστικές για πολλούς καθώς δε φαίνεται να τις έχουν ανακαλύψει ή να τις αναγνωρίζουν καθώς τις αντικρίζουν!

Είναι ένα βιβλίο απαιτητικό γιατί ενώ είναι απλά γραμμένο, δεν είναι με τίποτα απλοϊκό. Η γραφή είναι πυκνή και χρειάζεται καμιά φορά να ξανά-διαβάζεις ή αργότερα να επιστρέφεις πίσω, σε κάτι που θες να το διαβάσεις και να το κατανοήσεις – με την καρδιά – καλύτερα. Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο συγγραφέας όταν έγραφε αυτές τις επιστολές δεν αποσκοπούσε τόσο στη γνωστική κατανόηση των όσων μοιραζόταν, όσο σε μια βαθύτερη κατανόηση. Σε μια σχεδόν μεταφυσική επικοινωνία με τον αναγνώστη (του τότε και του τώρα).

Βιβλίο που γράφτηκε τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα αλλά έναν αιώνα μετά διαβάζεται άνετα, με ευχαρίστηση, θαυμασμό, περιέργεια και με μια διαχρονική παραδοχή: Τα πανανθρώπινα θέματα είναι άχρονα, επηρεάζονται από τις εκάστοτε κοινωνικές συνθήκες της ανθρώπινης ύπαρξης και της υπάρχουσας κοινωνίας, αλλά εντέλει μένουν μετέωρα κι αναπάντητα ζητώντας ξανά και ξανά απαντήσεις, ερμηνείες, τοποθετήσεις. Είναι εκεί για να διεγείρουν τη σκέψη και ίσως όχι τόσο για να κάνουν τα στόματα να μιλήσουν.

Το συγκεκριμένο βιβλίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φιλοσοφικό, ψυχοθεραπευτικό, λογοτεχνικό, αυτοβιογραφικό (τουλάχιστον από την πλευρά του συγγραφέα), οδηγός για νεαρούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες. Τελικά, μάλλον όπως όλα τα πραγματικά σπουδαία έργα που δε γράφτηκαν για μια στιγμή, για έναν άνθρωπο αλλά για πολλές ζωές και πολλούς ανθρώπους, αυτό το βιβλίο χρειάζεται να παραμείνει ανένταχτο αφού η τοποθέτησή του σε ένα συγκεκριμένο είδος ίσως δεν προσφέρει και τίποτε στον αναγνώστη.